Mithat Yurdakul / ANKARA – 2025 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı’nın onaylanmasına ait Cumhurbaşkanı Kararı, Resmi Gazete’de yayımlandı. Programa nazaran, 2024 sonunda TÜFE’nin yüzde 41.5 oranında gerçekleşmesi beklenirken, enflasyonun 2025 sonunda yüzde 17.5’e düşmesi öngörülüyor. Enflasyonun ekonomik ve toplumsal yaşama olumsuz tesirleri konusunda farkındalığın artırılmasını öngören programa nazaran, enflasyonla uğraş konusunda daha anlaşılır bir irtibat stratejisi izlenecek. Büyüme sayıları için de 2025 yılında talep istikametli enflasyonist baskı oluşturmayacak biçimde yüzde 4’lük büyüme öngörülüyor.
Emekliye ‘geçmiş enflasyon’
Emekli aylıkları 2025 yılı Ocak ve Temmuz aylarında, maksat enflasyona nazaran değil, evvelki altı aylık enflasyon gerçekleşmelerine nazaran artırılmaya devam edecek. Memur emeklisi aylıklarının da toplu kontrat kararlarına nazaran 2025 Ocak ayında yüzde 6, Temmuz ayında yüzde 5 artırılması, enflasyon farklarının ayrıyeten ek edilmesi öngörülüyor. Toplumsal güvenlik sisteminin sürdürülebilirliği için, emeklilik kriterlerinde doğuşta beklenen ömür mühleti artışı ile uyumlu otomatik ayarlama düzeneklerine ait çalışma yapılacak.
Elektrik ve gazda yeni model
Elektrik ve gaz faturalarında yeni model de programa girdi. Buna nazaran, elektrik ve doğal gaz piyasalarında maliyet bazlı fiyatlandırma uygulamaları benimsenecek, belli gelir düzeyinin altındaki tüketici kümelerinin desteklenmesi uygulamasına geçilecek.
Kara hudutları için güvenlik duvarı ve algılayıcı sistem
Programa nazaran kimyasal, biyolojik, radyolojik ve nükleer (KBRN) tehlike ve tehditlere karşı Türkiye’nin müdahale kapasitesi güçlendirilecek, korunma ve savunma tedbirleri geliştirilecek, savunma araçları ve yolları, riskli bölgeler başta olmak üzere ülke seviyesinde geliştirilerek yaygınlaştırılacak. Kara hudut güvenliğinin sağlanması için risk değerlendirmesine dayalı güvenlik duvarı, gözetleme kulesi, algılayıcı sistemler, güvenlik yolları üzere gerekli fiziki ve teknolojik güvenlik sistemleri geliştirilecek. Savunma, anayurt güvenliği, havacılık ve uzay sanayi alanlarındaki yerli sanayi kuruluşlarının yatırımları desteklenecek.
Eğitime nazaran doğurganlık analizi
Programda öngörülen öbür birtakım hareketler şöyle:
– Doğurganlık suratının artırılmasına yönelik siyasetlere katkı için eğitim durumlarına nazaran toplam doğurganlık suratı ve doğum aralıkları göstergelerinin üretilmesine yönelik çalışmalar yürütülecek. Olağan doğuma yönelik bilinçlendirme ve özendirme faaliyetleri yaygınlaştırılacak.
– Toplumsal yardımlardan yararlanan vatandaşların çalışabilir durumda olanları tespit edilerek, istihdama kazandırılmak üzere İŞKUR sistemine kaydedilecek.
– Konut kira ve satış fiyatlarının enflasyon üzerindeki olumsuz tesirlerinin giderilmesi için konut arzını artırıcı ve konuta erişimi kolaylaştırıcı uygulamalar hayata geçirilecek.
– Kısa çalışma, konuttan çalışma, hibrit çalışma üzere esnek çalışma modellerinin toplumsal güvenlik sistemine ahengini artırmak için çalışma yapılacak.
– Akademisyenlere yönelik projeye dayalı esnek istihdam modelleri geliştirilecek.
– Fahiş fiyat artışı ve stokçuluk yapan firmalara uygulanan yaptırımlar ağırlaştıracak.
Metamfetamine özel vurgu, teröre denizden önlem
Son yıllarda yaygınlaşan metamfetaminin, gelecek süreçte uyuşturucuyla en büyük çaba alanı olacağına dikkat çekilen programa nazaran, uyuşturucu hatalarıyla gayret için 231 bin operasyon gerçekleştirilecek, başta çocuk ve gençler olmak üzere 605 bin kişi bilgilendirilecek. Terör örgütlerinin hareket ve finansman faaliyetlerine yönelik 4 bin 780 operasyon yapılarak örgütlerinin maddi takviyeleri azaltılacak. Terör örgütlerinin Türkiye’ye deniz yoluyla girmesinin önlenmesi için KKTC ve Doğu Akdeniz Kıyı Gözetleme Sistemi kapsamında Doğu Akdeniz’de bir kıyı gözetleme istasyonu kurulacak. Bölücü terör örgütünün yanı sıra etnik ve selefi radikalleşmeyle karşı hareket planı yürürlüğe konulacak.