Küre Yayınları’ndan “Bilinç ve Din – Çağdaş Felsefi Şuur Kuramları II”, “Çanakkale Savaşı’nda Alman Bahriyeliler”, “Tanrı, Güzellik ve İrade” ve “Trajik Akıl” kitapları okuyucuyla buluştu.
BİLİNÇ VE DİN – ÇAĞDAŞ FELSEFİ ŞUUR KURAMLARI II
Bilinç nedir ve nasıl bir tabiata sahiptir? Şuurun beyinden ortaya çıkan “yeni” bir fenomen olması şuur sahibi varlık olarak insan için ne manaya gelir? Teizm ikiciliği zarurî kılar mı?
Din İdeolojisi, bir yandan mevcut felsefi ve bilimsel araştırmaların ortaya çıkardığı soru, sorun ve imkanları dini araştırmalar alanına tanıtması; öteki yandan dini ilimlerin varlıklı literatüründe yer alan pek çok yorumun felsefi ve bilimsel sıkıntılarla bağlantılarını ideoloji disiplinine taşıması hasebiyle her iki alanı da besleyip derinleştiren dinamik bir tartışmaya yer hazırlamıştır.
Bu fikrin bir yansıması olan kitap, Din İdeolojisi Derneği ve İbn Haldun Üniversitesi İdeoloji Kısmının iş birliğiyle 23-24 Eylül 2022’de düzenlenen atölye çalışmasının bir eseri olup, kelam konusu şuur kuramlarının din ideolojisinin mevzularıyla nasıl bağlantılandığı sıkıntısına yeni bir katkı sunuyor.
ÇANAKKALE SAVAŞI’NDA ALMAN BAHRİYELİLER
Çanakkale Savaşı, tarihin en çetin ve etkileyici savaşlarından biridir. Buna karşılık Osmanlı Devleti’nin bu savaşta Alman İmparatorluğu ile stratejik ittifakı ve Alman deniz kuvvetlerinin Çanakkale cephesindeki katkıları gereğince aydınlatılmamıştır. Bu çalışma, Osmanlı’da görevlendirilen Alman donanma mensuplarının Çanakkale Boğazı savunmasındaki rolünü büyük ölçüde Alman kaynakları ışığında inceleyerek Çanakkale cephesine farklı bir pencereden bakıyor. Sayıca öne çıkmayan lakin kıymetli misyonlarda yer alan Almanların bilhassa savaş tertibi açısından aktifliğine dikkat çekiyor ve bunun stratejik bir ittifakın eseri olduğunu vurguluyor. Savaş sonrasında Türk ve Alman tarihyazımında ve resmi söylemlerinde ortaya çıkan Çanakkale zaferini sahiplenme tartışmalarını da mercek altına alan bu kitap, bu alanda çalışan araştırmacıların yanı sıra tarih meraklılarının da göz gerisi edemeyeceği bir eser.
TANRI, YETERLİLİK VE İRADE
Çağdaş din ideolojisi literatüründe “ilahi özgürlük” başlığı altında tartışılan ilahi iradeye dair sorunlar gerek İslam gerek Batı ideolojisi literatüründe merkezi bir pozisyona sahiptir. Çağdaş devirde bilhassa William L. Rowe’un Tanrı’nın iradesi yahut özgürlüğü ile harika yeterliliği ortasındaki ilgiye odaklanan çalışmalarıyla din ideolojisi literatüründe yine canlılık kazanan ilahi iradeye dair tartışmaların ülkemizde birebir ilgiyi gördüğünü söylemek zordur. Elinizdeki kitap, bu boşluğu doldurmayı hedefleyerek ilahi irade problemini şahıs yahut devir merkezli olmaktan fazla sorun merkezli bir yaklaşımla ele almakta ve ilahi irade ile güzellik ortasındaki ilgiye odaklanmaktadır. Tanrı’nın iradesi ve yeterliliği ortasındaki münasebet, uygunluğunun Tanrı’nın iradesini ne ölçüde yahut ne manada belirlediği ve bu denklemde Tanrı’nın fiillerinin özgür olup olamayacağını ya da bu fiillere hangi manada bir özgürlük atfedilebileceğini incelemektedir. Bunu yaparken çağdaş literatürde sorunun tartışılma tabanı ve çerçevesiyle alakalı kimi sorunlara dikkat çeken kitap, kesin olarak savunduğu tez itibariyle de ilgili literatürün büyük bir kısmından ayrılmaktadır.
TRAJİK AKIL
Robert D. Kaplan Avrupa, Ortadoğu ve Doğu Asya’daki savaşlara, ihtilallere ve memleketler arası münasebetlere odaklanan mesleğinde jeopolitiğin özünün trajedi olduğunu gördü.
Trajik Akıl’da memleketler arası siyasetin –düzen, kaos, ayaklanma, hırs, aileye ve devlete sadakat, şiddet, iktidarların yanılgıları gibi– temel sorunlarını kadim Yunan tragedyaları, Shakespeare’in ve Alman filozofların yapıtları ve çağdaş klasikler ışığında inceliyor.
Kaplan’a nazaran memleketler arası siyasetin ana açmazları yeterli ile berbatın –açık ve sıradan– çatışmasından değil, uygun ile güzelin –son derece yakıcı, uyumsuz ve önemli sonuçlar doğuran– çatışmasından kaynaklanır. Yakın tarihli jeopolitik krizlere kadim ve çağdaş tragedya merceğinden bakan bu kitap, günümüzün trajik siyasetini hakkıyla anlamak isteyenler için birebir.
“R. Kaplan toplumlara, bölgelere ve stratejilere dair çok sayıdaki nitelikli çalışmasını Trajik Akıl ile taçlandırıyor. Farklı tarihî periyotlarda yaşanan çatışma ve dönüşümlerin insan zihnine tesirini ustalıkla ele alıyor.”
Henry A. Kissinger
“Savaş, jeopolitik ve insanlık hali üzerine manalı ve derin bir düşünme aksiyonunun eseri.”
G. John Ikenberry
